ព្រះបាទកៅឌិញ្ញ ព្រះនាងសោមា
បើយោងទៅតាមសិលាចារឹកនៅមីសុន និងព្រះឥន្ទកោសីវិញ គេអាចកត់សំគាល់បានថា ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរទី១ មានព្រះនាមកៅឌិញ ព្រះអង្គជាជនជាតិឥណ្ឌា មកពីស្រុកឥណ្ឌាក្នុងវណ្ណៈព្រាហ្មណ៍។ ព្រះអង្គបានធ្វើដំណើរតាមសំពៅ ឆ្លងកាត់តាមមហាសាគរមកដល់នគរគោកធ្លក។ សំពៅព្រះអង្គត្រូវប្រជាជននៅទីនោះ នាំគ្នាវាយប្រហារចង់លួចប្លន់។ ព្រះកៅឌិញ្ញបានវាយតបទៅលើកងទ័ពព្រះនាងសោមា ដែលត្រូវបរាជ័យ បាក់ទ័ពលិចលង់ទូកកណ្ដាលសមុទ្រ រត់ចុះចាញ់អស់។ ក្រោយបានជ័យជំនះហើយ ព្រះកៅឌិញ្ញក៏រៀបអភិសេកនឹងព្រះនាងសោ មា ស្ដេចស្រីនគរភ្នំ។ ព្រះអង្គក៏បានឡើងសោយរាជ្យជាព្រះមហាក្សត្រនៅនគរភ្នំ ព្រឹត្ដិការណ៍នេះបើតាមប្រវត្ដិវិទូខ្លះបានកើតឡើងនៅក្នុងស.វទី១ នៃគ្រឹស្ដសាសនា។
ដោយឃើញស្ដ្រី និងបុរសនៅនគរភ្នំ ជាពិសេសម្ចាស់ក្សត្រីលីវយី មិនចេះស្លៀកពាក់បញ្ចេញខ្លួនអាក្រាត ឥតអៀនខ្មាស ព្រះបាទកៅឌិញ្ញ ក៏បង្ហាត់បង្រៀនអ្នកទាំងនោះ អោយចេះកាត់ដេរសំលៀកបំពាក់បិទបាំងកេរខ្មាស់ ។ ដំបូងព្រះអង្គបានអោយយកក្រណាត់មកចោះធ្វើប្រហោងល្មមស៊កក្បាលចុះ ដែលថ្ងៃក្រោយ ក្លាយទៅជាអាវបំពង់វែង។នេះបើតាមឯកសារចិនដដែល។ ប៉ុន្ដែអ្វីដែលសំខាន់ ដែលព្រះអង្គបាននាំមកផ្ដល់ដល់សង្គមខ្មែរនោះគឺ វិជ្ជាចំណេះចេះដឹង ដែលមាននៅក្នុងភាសា អក្សរសំស្ក្រិត ទ្រឹស្ដីឧត្ដមគតិ ទស្សនៈ ច្បាប់វិន័យក្បួនខ្នាត គម្ពីរតំរា និងរបៀបរៀបចំចាត់ចែងគ្រប់គ្រងនគរ ដែលមាននៅក្នុងលទ្ធិព្រហ្មញ្ញសាសនា។
របបរាជានិយមខ្មែរ ត្រូវបានរៀបចំ ចាត់ចែងកំនត់ទៅតាមក្រិត្យក្រមវិន័យក្បួនខ្នាត ដែលមាននៅក្នុងគម្ពីរព្រហ្មញ្ញសាសនា។ ឯការគោរពបូជាផ្នែកសាសនាវិញ បានផ្លាស់ប្ដូរមកព្រះសិវៈ ឬព្រះឥសូរ ដែលជាព្រះអាទិទេព មួយអង្គយ៉ាងសំខាន់ នៅក្នុងព្រហ្មញ្ញសាសនា។ លិង្គជាច្រើនត្រូវបានគេសាងសង់ឡើង សំរាប់តំណាងព្រះអាទិទេពអង្គនេះ។ ដូច្នេះ នេះជាលើកទី១ក្នុងប្រវត្ដិសាស្ដ្រ ដែលនគរខ្មែរ ឬនគរគោកធ្លកបានទទួលអរិយធម៌ វប្បធម៌ និងឥទ្ធិពលឥណ្ឌា។ ព្រះរាជធានីដំបូងរបស់នគរហ្វូណន ឬនគរភ្នំ មានឈ្មោះថាវ័យធបុរៈ ដែលស្ថិតនៅជិតទន្លេមេគង្គ ជិតស្រុកបាណាម និងបាភ្នំ។
No comments:
Post a Comment